Zastosowanie oraz efektywność terapii poznawczo-behawioralnej wśród nieformalnych opiekunów osób chorych przewlekle – przegląd badań
Więcej
Ukryj
1
Uniwersytet SWPS w Poznaniu, Instytut Psychologii, Centrum Badań nad Rozwojem Osobowości
Data nadesłania: 26-08-2021
Data ostatniej rewizji: 29-11-2021
Data akceptacji: 03-02-2022
Data publikacji: 16-04-2022
Autor do korespondencji
Katarzyna Sanna
Uniwersytet SWPS w Poznaniu, Centrum Badań Nad Rozwojem Osobowości
Psychoter 2021;199(4):65-74
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Opieka nad osobą przewlekle chorą jest doświadczeniem kryzysowym dla bliskich osób, którzy w literaturze fachowej nazywani są nieformalnym opiekunami (NO). Konsekwencje opieki nieformalnej to zarówno zaburzenia zdrowia fizycznego, jak i psychicznego — między innymi w postaci depresji, podwyższonego poziomu lęku oraz dystresu czy wyczerpania.
Istniejące badania dokumentują zastosowanie terapii poznawczo-behawioralnej (cognitive-behavioral therapy, CBT) jako skutecznej interwencji dla nieformalnych opiekunów, jednak skuteczność metod CBT zmienia się w zależności od badanej grupy..
Celem tego artykułu jest przedstawienie przeglądu badań dotyczących metod oraz skuteczności terapii poznawczo-behawioralnej wśród opiekunów pacjentów przewlekle chorych, omówienie głównych koncepcji teoretycznych tego podejścia oraz ogólnych celów i metod terapeutycznych w pracy z nieformalnymi opiekunami osób przewlekle chorych. Na koniec omówiono skuteczność interwencji oraz ograniczenia badań.
Terapia poznawczo-behawioralna jest skuteczną metodą pracy z nieformalnymi opiekunami pacjentów chorych przewlekle, ma różnorodne i elastyczne protokoły. Biorąc pod uwagę wyzwania związane ze starzeniem się populacji i występowaniem chorób przewlekłych, opieka nieformalna staje się znaczącym wyzwaniem dla systemu opieki zdrowotnej i będzie wymagała uwagi specjalistów zdrowia psychicznego.