Cel pracy:
Praktyka terapeutyczna wskazuje, że część pacjentów relacjonuje różnorodne objawy, które nie tworzą jednak zespołów odpowiadających konkretnym zaburzeniom. W relacjach tych nie ma informacji o wydarzeniach czy chorobach mogących tłumaczyć pojawienie się objawów. Celem prowadzonych badań była więc ocena, czy i w jakim stopniu wczesne nieadaptacyjne schematy są związane doświadczanymi symptomami zaburzeń zdrowia psychicznego i mogą je wyjaśniać.

Metoda:
Przebadano 476 osób z populacji nieklinicznej, wykluczając osoby z chorobami somatycznymi i korzystającymi ze wsparcia psychologicznego. Schematy przebadano kwestionariuszem YSQ-S3 Younga (wersja skrócona), zaś symptomy zaburzeń Kwestionariuszem Ogólnego Stanu Zdrowia GHQ-28 Goldberga.

Wyniki:
Uzyskano szereg istotnych korelacji o przeciętnej sile związku dla wymiarów symptomów depresji oraz symptomów niepokoju, zwłaszcza ze schematami z obszarów Odłączenia i Niewystarczającej autonomii. Dla pozostałych wymiarów GHQ związki były również istotne, lecz o słabszej sile. Analiza regresji wskazała, że schematy wyjaśniają od 5% (zaburzenia funkcjonowania) do około 18 % (depresja) zmienności symptomów zaburzeń. Dla różnych grup symptomów inne schematy są istotne w prezentowanych modelach.

Wnioski:
Wczesne nieadaptacyjne schematy wydają się mieć istotne znaczenie w wyjaśnianiu zaburzeń zdrowia. W sytuacji, gdy objawy utrzymują się pomimo wdrożonych strategii leczenia, lub nie ma wyraźnie widocznych możliwych przyczyn pojawienia się objawów, warto rozważyć terapię w oparciu o schematy.