Cel pracy:
Celem badania było rozpoznanie specyfiki pojawiania się osobistych wątków uruchomionych w umyśle terapeuty w trakcie prowadzenia psychoterapii i ich relacji z profesjonalnym działaniem – myśleniem terapeuty. Badanie polegało na dokonaniu nagrań, a następnie przeprowadzeniu analizy sesji terapii rodzin lub par, jak również wywiadów z terapeutami.

Metoda:
Rozmowy z terapeutami zostały przeprowadzone za pomocą wywiadu przywołującego procesy mające miejsce w trakcie sesji terapeutycznej (Interpersonal Process Recall, IPR [1]). Dokonano porównania pomiędzy analizowanymi przykładami, wykorzystując studium przypadków (multiple case study). Wybrane fragmenty, w których zidentyfikowano autobiograficzne odniesienia, zostały poddane analizie dialogowej (dialogical analysis), wyodrębniając „ja doświadczające” i „ja profesjonalne” terapeuty [2] oraz zachodzące pomiędzy nimi relacje. Następnie przeanalizowano siedem wywiadów IPR z psychoterapeutami przeprowadzonych bezpośrednio po pierwszej konsultacji: czterech rodzin i trzech par, skierowanych do terapii z różnych powodów — zaburzeń odżywiania, konfliktów rodzinnych, uzależnień czy zaburzeń zachowania. Wszyscy terapeuci pracowali w nurcie systemowym, byli certyfikowanymi terapeutami i superwizorami.

Wyniki:
Dokonana analiza pozwoliła zidentyfikować pięć fragmentów dotyczących osobistych skojarzeń i myśli terapeuty, które zostały przytoczone przez terapeutę w trakcie wywiadu IPR. Przeprowadzona analiza dialogowa ujawniła, że uruchomione doświadczenie autobiograficzne, głos osobisty, w każdym przypadku wywołuje w dalszej kolejności pojawienie się głosu profesjonalnego reflektującego świadomość osobistej perspektywy w trakcie konsultacji (matapozycja obserwatora własnych uczuć i myśli). W połowie przykładów świadomość ta była powiązana z analizą możliwego wpływu głosów osobistych na przebieg terapii.

Wnioski:
Uruchomione wątki biograficzne w sesji terapeutycznej mogą mieć jedynie formę dostrzeżenia podobieństwa doświadczeń terapeuty i rodziny, ale także mogą wiązać się z pogłębioną refleksją dotyczącą ich znaczenia dla procesu terapeutycznego. IPR jest użytecznym narzędziem do badania zjawiska głosów osobistych..